Projectbesluit Eilandweg

3.3 Karakteristieke bebouwingsstructuur

De waarde van het beschermd dorpsgezicht is met name het laat middeleeuws ensemble van karakteristieke nederzettingsstructuur, het fraaie dorpsgezicht, de houten huizen in specifieke kleuren en de historische dijken.

De opzet van de diverse nieuwbouwwijken wijkt sterk af van de historische bebouwing. De nieuwbouwwijken zijn minder specifiek voor Broek in Waterland.

Bouwen in het veen is niet makkelijk. Het is snel te nat en de ondergrond is slap. Oorspronkelijk zijn de huizen gebouwd van hout (en daarna geteerd waardoor ze een karakteristieke zwart kleur hebben). De huizen in Broek in Waterland hebben een 'rijkere' uitstraling en zijn in typisch Waterlands grijs geverfd. Hout verzakte minder snel op de drassige bodem. Klei was weinig voorhanden en daarom duurder: in Broek in Waterland zijn ook historische stenen huizen karakteristiek.

In de dorpskern van Broek in Waterland is een diversiteit van bebouwing aanwezig. Deze hebben zowel een agrarische als een koopmans achtergrond. Dit versterkt de karakteristieke diversiteit van de boerderijen, de hooihuizen, de schuren, de groter vrijstaande pronkpanden en de kleinere huisjes hiernaast.

In het beschermd dorpsgezicht staan de woningen over het algemeen dicht op elkaar. Het aan elkaar koppelen van verschillende bouwvolumes is typisch Waterlands. De hooihuizen liggen van oudsher in het verlengde van de stal.

De karakteristieke bebouwingsstructuur in Broek in Waterland betreft:

• Karakteristieke ligging aan plas en zeearmen, water als drager.
• Kern met veel identiteit, historische uitstraling.
• Grote en kleine korrels, stenen huizen en traditionele houtbouw, veel Waterlands grijs.